جلسه دوم:
آشنایی با کدهای خطا در لباسشوییها
در آغاز به نام خدا
جلسه دوم آموزش تعمیر ماشین لباسشویی اتوماتیک
این سری آموزشی توسط بخش فنی الکتروکالا (کیمیا الکترونیک) تهیه شده و بهصورت رایگان در وبلاگ الکتروکالا منتشر میشود. موضوع جلسه دوم: آشنایی با کدهای خطای ماشینهای لباسشویی.
در جلسه اول گفتیم که برد الکترونیکی نقش «مغز» دستگاه را بر عهده دارد و وظیفهی کنترل اجزای مختلف سیستم را انجام میدهد.
وقتی خطا رخ میدهد چه میشود؟
در صورت بروز هرگونه اختلال در عملکرد، ماشین لباسشویی:
-
توقف میکند،
-
آلارم هشدار پخش میشود،
-
کد خطا (Error) روی نمایشگر ظاهر میگردد.
منشأهای اصلی خطا
کدهای خطای لباسشویی معمولاً از دو دسته خارج نیستند:
-
خرابی قطعات: مانند معیوب شدن سنسورها یا خروجیها (پمپ، المنت، موتور و …).
-
خطای کاربری: مثل نبستن صحیح درِ دستگاه، بسته نبودن شیر آب سرد/گرم، بارگذاری نامناسب لباس و …
برای تشخیص دقیق، ابتدا به دفترچه راهنمای دستگاه مراجعه کنید. در صورت دسترسی نداشتن، با جستوجوی نام مدل + کد خطا در اینترنت، توضیح و روش رفع آن را بیابید.
در ادامه، برای نمونه، جدول کدهای خطای برد لباسشویی کیمیا الکترونیک را ارائه میکنیم و دربارهی خطاهای پیچیدهتر توضیحات تکمیلی خواهیم داد.
هیدروستات و کدهای خطا (E01، E02)
-
فرکانس هیدروستات الکترونیکی معمولاً ۱۹ تا ۲۵ kHz است.
-
برای اندازهگیری: از اسیلوسکوپ یا مولتیمترِ دارای فرکانسمتر استفاده کنید.
-
در نرمافزار «همیار» کیمیا الکترونیک نیز میتوانید در بخش «تنظیمات آب» مقدار فرکانس را ببینید.
نکته: اگر فرکانس هنگام آبگیری/تخلیه تغییر نکند، شیلنگ ارتباطی دیگ–هیدروستات، خود هیدروستات، یا مسیر هوا را بررسی کنید.
قفل درب و کد خطا (E11)
-
در بسیاری از لباسشوییها برق اصلی از میکروسوئیچ درب عبور میکند؛ در بردهای کیمیا الکترونیک از میکروسوئیچ فقط فیدبک حفاظتی گرفته میشود و تغذیه مصرفکنندهها با رله ۱۶A انجام میشود.
-
آزمون پایهای با مولتیمتر:
-
بین پایههای ۱ و ۳ میکروسوئیچ: مقاومت حدود ۹۰۰ تا ۱۲۰۰Ω.
-
برق ۲۲۰Vac را به پایههای ۱ و ۳ بدهید و زبانه را فشار دهید: باید پلاتین داخلی، پایه ۳ را به ۲ وصل کند.
-
-
در نرمافزار همیار (بخش «میکروسوئیچ»): با زدن دکمه «بسته شدن»، رله عمل میکند؛ با بستن درب و صحت مدار، تیک فیدبک ثبت میشود.
ورود آب و شیرهای برقی (E21، E22، E23)
-
تست مرسوم:
-
سیم هر شیر برقی را جدا کنید و بهصورت جداگانه ۲۲۰Vac بدهید؛ باید عمل کند.
-
با وصل آب، فرکانس هیدروستات را ببینید؛ تغییر فرکانس نشانه آبگیری صحیح است.
-
شلنگ دیگ–هیدروستات را از نظر گرفتگی/پارگی بررسی کنید.
-
-
در همیار → تنظیمات آب: دکمههای «آبسرد ۱»، «آبسرد ۲» و «آبگرم» امکان تست تکبهتک را میدهد و تغییرات فرکانس را همزمان روی گوشی میبینید.
دما و المنت (E31، E32، E33، E34، E35)
-
با مولتیمتر:
-
اتصالات المنت و سنسور دما (NTC) را چک کنید.
-
مقاومت المنت معمولاً حدود ۳۰Ω (بسته به مدل متغیر است).
-
NTC بسته به نوع بین حدود 5kΩ تا 47kΩ است و با افزایش دما، مقاومتش کاهش مییابد.
-
-
در همیار → تنظیمات دما:
-
اتصالکوتاه/قطعبودن سیمهای سنسور معمولاً به صورت ۰ یا ۹۹۹۹۹ نمایش داده میشود.
-
با گرمشدن آب، مقدار اهم NTC کاهش مییابد؛ این تغییر را زنده میبینید.
-
تنظیمات اولیه (E41)
-
این خطا معمولاً پس از اولین راهاندازی ظاهر میشود و نشانه کاملنشدن یا نادرستبودن تنظیمات اولیه است.
-
مراحل راهاندازی اولیه و ذخیره تنظیمات را مجدداً انجام دهید.
موتور (E51) — راهنمای سریع و خوانا
بررسیهای لازم
-
اتصالات الکتریکی
-
سوکت موتور ۴ سیمه است و از دو زوج سیم تشکیل میشود:
-
دو سیم زرد → به زغالهای موتور (براش) وصل میشوند. (روی نقشه/برد معمولاً با حرف «ز» مشخصاند)
-
دو سیم سبز → به سیمپیچ استاتور وصل میشوند. (معمولاً با حرف «س» مشخصاند)
-
-
تاکوموتور: دو سیم تاکو باید از طریق سوکت ۷ سیمه سنسورها به دو سیم نارنجی متصل باشند.
با مولتیمتر، پیوستگی سیمها و نبودن قطعی/اتصال کوتاه را چک کنید.
-
تست خارج از دستگاه (با رعایت ایمنی کامل)
-
موتور را روی میز کار ثابت کنید، ایزولاسیون و فاصله ایمن را رعایت کنید.
-
تغذیه مناسب (مطابق نوع موتور: یونیورسال/القایی/BLDC) بدهید و روشن/خاموش و تغییر جهت را بررسی کنید.
هرگز بدون کنترل سرعت/محدودسازی و بدون محافظ مکانیکی تست نکنید.
-
بررسی تاکو (سرعتسنج موتور)
-
با اسیلوسکوپ یا فرکانسمتر، فرکانس خروجی تاکو را اندازهگیری کنید.
-
با افزایش سرعت موتور، فرکانس تاکو باید متناسب افزایش پیدا کند.
تست نرمافزاری در «همیار» → تنظیمات موتور
-
با دکمههای چپگرد و راستگرد، عملکرد موتور را فرمان دهید.
-
همزمان، فیدبک تاکو تا میکروکنترلر پایش میشود؛ در صورت صحت سیگنال، تیک فیدبک ثبت میگردد.
نکات کاربردی
-
جابجایی زوجها (زرد/سبز) یا اشتباهزدن سیمهای تاکو باعث عدم راهاندازی صحیح یا خطای E51 میشود.
-
اگر موتور میچرخد ولی فیدبک تاکو نمیآید: سیمهای تاکو، سوکت ۷ سیمه، یا خود سنسور تاکو را بررسی کنید.
-
لرزش/جرقه زیاد در براشها نشانهی سایش زغال یا کثیفی کموتاتور است؛ تمیزکاری/تعویض را در نظر بگیرید.
تخلیه (E61، E62، E63)
-
مراحل تست:
-
سیمهای پمپ↔برد را بررسی کنید.
-
مقاومت سیمپیچ پمپ معمولاً ۴۰۰ تا ۵۰۰Ω است.
-
با ۲۲۰Vac عملکرد پمپ را تست کنید.
-
صافی فیلتر پمپ و خرطومی خروجی را از نظر گرفتگی بازدید کنید.
-
-
در همیار: با دکمه «روشنشدن پمپ» عملکرد را بسنجید؛ با شروع تخلیه، فرکانس هیدروستات رو به افزایش میرود و صحت فرایند مشخص میشود.
نکات ایمنی و دقت فنی
-
تمام تستهای مربوط به ۲۲۰Vac را فقط با ایزولاسیون مناسب، ابزار سالم و رعایت استاندارد ایمنی انجام دهید.
-
مقادیر اهم/فرکانس بین مدلها متفاوت است؛ همیشه به دیتاشیت سنسور، المنت و دفترچهی مدل دستگاه مراجعه کنید.
-
اگر هر یک از تستهای نرمافزاری (همیار) نتیجه غیرمنتظره داد، حتماً آن را با اندازهگیری فیزیکی تأیید کنید تا خطای سیمکشی یا کانکتور نادیده نماند.

